Mein Name ist Freddy (Friedrich-Karl) Schnoor; geb1938, in Hamburg; Ich versuche auf diesem Weg die Erinnerung an meinen Vater wachzuhalten.
Mien Vadder weer Friedrich Schnoor, ut Hamborg, geb.14.02.1879 gest. 25.06.1966; in Hamborg,
he weer plattdütscher Rezitator (Vordragskünstler) un plattdütscher Schriftsteller, unner sien Pseudonym "Fiete Lüttenhus" hett he ok schreeven un in verschiedene Zeitungen hett he siene Geschichten un Riemels veröffentlicht.
Er war in seiner Jugend oft bei seinen Großeltern in Gadebusch oder Kl. Hundorf und nachher bei Verwandten in Rhena (Mecklenburg. Mein Großvater ist von dort nach Hamburg gezogen und hat hier dann 1876 ein Geschäft eröffnet.
Mein Vater wurde 1879 in Hamburg geboren, verbrachte aber als junger Mann auch viele Jahre in Mecklenburg, daher diese Verbundenheit, die er auch in seinen Gedichten und Geschichten oft erwähnt hat. 1932 heiratete er in Hamburg. Unsere Mutter, Wilhelmine geb. Bratje, wurde 1896 ebenfalls in Hamburg geboren.
1933 wurde meine Schwester und ich 1938 geboren, da war mein Vater schon 59 Jahre alt.
Im zweiten Weltkrieg wurde er als Werkspolizist im Krümmel (Dynamitwerk) zwangsverpflichtet, da er für die Front schon zu alt war und kein Partei Mitglied werden wollte. Wir zogen dann nach Lauenburg/Elbe. Da meine Mutter mit mir (Frauen mit Kleinkindern) aus Hamburg 1942 wegen der Angriffe evakuiert wurde, meine Schwester war zu der Zeit zur Kinder-Landverschickung in Sachsen. Wir kamen dort auf etlichen Umwegen schließlich in einem der ältesten Häuser, in der Hamburgerstr.58 unter. (In seinem Gedicht „Mien Lütte Kot“, hat er es verewigt). Wir haben die Angriffe auf Hamburg aus der Ferne beobachten können, bis schließlich auch Lauenburg angegriffen wurde. In unserer Wohnung beherbergten wir zuerst viele Flüchlinge aus dem Osten, unter ihnen auch Soldaten die bei uns versteckt wurden da sie desertiert waren und mit Erschießung rechnen mußten wenn sie entdeckt wurden.
Da wir im und nach dem Krieg kaum etwas zum Essen hatten und Steckrüben in allen Variationen unser Hauptnahrungsmittel war, konnte ich als Kind nicht verstehen warum ich Hunger schieben mußte und wir trotzdem soviele „Mitesser“ hatten. Im Nachhinein war ich auch ein wenig stolz auf meine Eltern, sie hatten sich ja auch der Gefahr der Entdeckung ausgesetzt. Ich durfte darum auch nicht darüber sprechen, wie meine Mutter das geschafft hat weiß ich nicht, denn in der Schule wurden wir sogar danach gefragt.
In den fünfziger Jahren hatte mein Vater das Glück jede Woche in der Lauenburgischen Landeszeitung unter seinem Pseudonym „Fiete Lüttenhus“ Geschichten zu veröffentlichen. Darum spielen viele seiner Geschichten auch im Lauenburgischen, die ich jetzt hier, in diesem Buch größtenteils gesammelt habe. Ich habe mir gedacht besser spät als nie. Die Gedichte sind im Band 2
bookrix.de/_ebook-friedrich-schnoor-plattdeutsche-gedichte/
und zum Plattdeutsch lernen habe ich bisher schon mehrere Bücher (Plattdeutsch lernen-leicht gemacht) veröffentlicht. Hier einige Links zu den e-Büchern:
bookrix.de/_ebook-friedrich-schnoor-plattdeutsch-plattdeutsch-lernen-leicht-gemacht-hochzeit-geburtstag-weihnachten
bookrix.de/_ebook-friedrich-schnoor gedaechtnisausgabe--plattdeutsch-lernen-leicht-gemacht
bookrix.de/_ebook-friedrich-schnoor-plattdeutsch-plattdeutsch-lernen-leicht-gemacht/
Evtl. ist ja auch Plattdeutsch bei Ihnen noch von Interesse? Das würde mich sehr freuen!
Allns Gode un jümmers bi Humor, dat wünscht juch vun Hadden Freddy Schnoor
Alarm in`t Finanzamt
In de Stadt huuln de Sireen`n. In`t Finanzamt weer Füür utbroken, weer meld'. Dat duur denn ok nich lang'n, dor jöög de Sprütt von de Free- willig Füürwehr dörch de Strooten un no'n Marktplatz to, wo dat Finanzamt stunn.
All's, wat Been harr, lööp natürlich mit. As se dor ankeum`n, sehgen se all den'n dicken Qualm und Rook ut de Finstern slohn. De Füürwehrslüüd jo in grote Iil rinn in't Hus, un as se sick den'n Schoden neger ankeken, dor stell sick dat rut, dat et gorkeen Füür weer.
De Rook keum dorher, dat twölf Schüürfroons mit Utkloppers, Reedstöck un Bessensteels för Lebensgewalt ut de Aktenbünnels, de ut de Schränke rutreten weern un op'n Footborn legen, den'n Stoff, de dor all siet Johrn inseten harr, rutballern dehn, so dat de Lüüd, de dicken Wolken, de dor rutfleugen, för Füürqualm ansehn harrn. De Füürwehr kunn also so wedder aftrecken. De Ürsok ober, dat de ganze Stadt dordörch in Opregung un Alarm sett wör, weer een ool dämlich Book, wat afhan'n koom'n weer.
De Herr Direktor von't Finanzamt harr von de Regierung een Schriewen kregen, he süll een'n wichdigen Bericht an ehr inschicken. De Sook Iil ober, he süll dat sofort dohn. Hierto müß he nu dit Book hebben, wat he vergang'n Johr, wo he'd nich bruken deh, noch in Hänn hadd harr, nu ober spurlos verswun'n weer. De Herr Finanzdirektor toow dor rümm as nix gods. He snauz un schimp mit sien Beamten rümm, as wenn se alleen doran Schuld weern, dat dat Book weg weer.
Alls wör op'n Kopp stellt; alle Aktenbün-nels ut de Schränke reeten. Von'n Keller bit no'n Böhn wör no dat verdreihte Book söcht. Dat ünners wör no boben kehrt, ober, wo se ok söchen, et weer narrns to fin'n.
Dor meen de een: wenn dat, Book vergang'n Johr noch dor west weer, denn seed he dor nich good för, dat et eener stohln harr. Na, nu ober de Direktor! Jo, meen he, dat kunn ok gornich anners sien; troon kunn man hüttodoogs keen'n mehr, un ok ünner de Beamten geew dat Halunken un Spitzboben. Un noch den'nsülwen Dag lö't he bi all sien Unnergewenen, de sick nie wat to Schulln koom'n loten harrn, an ehr Wahnungen Husseukung holln, sogor bi de Froonslüd in de Kleeder wör nakeken.
Doch, wo se ok sökem dehn, dat Book weer nich dor, Dat hülp alls nix, de Herr Finanz-direktor kunn den'n Bericht nich afschicken. He schreew blot kott, he beduur dit, ober he kunn bien besten Willn dat Book, wat he dorför dringend bruken müß, nich wedder opfin'n.
Twee Doog später keum all een heugern Beamten von de Regierung, de Öberfinanzrat sülbs in't Finanzamt an. Lot sick dörcht ganze Hus föhrn un föll, wo he dörchgüng, binoh öwerall öwer steuwige Aktenbünnels, de dor op'n Footborn rümmlegen. He sleug de Hän'n öwern Kopp tosoom'n; so'n Swiensstall harr he noch nich sehn. „Bei Ihnen herrscht ja eine saubere Wirtschaft“, seed he to den'n Direktor, „sobald Sie das Buch finden, senden Sie mir den Bericht ein. Vor allem aber lassen Sie sofort hier mal gründlich reinigen und ausmisten. Das Weitere findet sich“, dormit güng he af. De Zigarr harr de Direktor weg, dor kunn he lang'n an smeuken.
Na, nu wör denn von't Arbeitsamt gliek'n Dutzend Schüürfroons anfoddert, un de keum'n denn ok mit Leuwogens, Feuls und Ammers, eenige ok noch mit Utkloppers un Reetstöck, so as se Besched kregen harrn, antrocken, un dat dur nich lang'n, dor güng dat Ballern op de Aktenbünnels los, dat de Qualm un Stoff dick ut de Finsterm tröck, un de Lüüd gleuwten, dat dor Füür utbroken weer.
Dornoh güng dat an't Schrubben un Schüürn, so, dat dat Finanzamt in kotte Tied een'n Wo-dersegen aftoholln harr, as dat bi de Sündflot nich slimmer sien kunn. Dree Dog weern de Froonslüüd dor togang'n, dor, endlich, weern se farrig, un kun'n mit ehr Handwarksgeschirr wedder aftrecken, und de Beamten, de bit dor-henn nich harrn arbeitn kunnt, trocken nu wedder in, un othem ornlich op, dat se von den`n Stoff un Dreck befreet weern, un keum'n sick in ehr frisch reinmokten Stuuwen vör, as in de Sommerfrisch.
Blot den'n Herrn Direktor weer hunnelend un slecht to Moot, as he in sien Amtsstuuw keum. — Ober, wat weer dat? — Speukt dat, oder weer dat Ogenverblennung? — Denn, as he an sien Pult kümmt, dor liggt wahrhaftig dat verhexte Book, wat se solang'n vergeewn`s söcht hebbt, in de Mitt op sien Pult!
Wo kümmt dat her, un wer hett dat dor hennleggt? All` de Beamten, de he dornoh frogt, trocken de Schüller, se wüssen von nix. Ok de Amtsdeener harr keen Ohnung, wo'd heerkeum. Denn muß dat all een von de Schüürfroons fun'n un dor hennleggt hebben, seeden se. Nu ward denn all de twölf Schüürfroons wedder noo't Finanzamt hennbe- stellt. All no de Reeg ward se frogt; keener wüß dat, bit op Mudder Möllersch. "Ick hefft fun'n, Herr Direktor'', seggt se. „Nehm'n Se't nich för ungod, dat ick dat nich wedder op desülwe Stell hennleggt heff, wo'd legen het`t".
Dormit schüfft se in alle Gemütsroh dat Book ünner dat Stohlküssen von den'n Herrn Direktor sien`n Bürosessel, „hier hett` legen, Se hebben dorop seeten, Herr Direktor".
De Herr Finanzdirektor wör kriedwitt in't Gesich utsehn, he künn keen Wort rutbring'n.
Dree Wochen später ober harr he all een'n Breew, in den'n em mitdeelt wör, dat he pangschoniert warrn sull.
Friedrich Schnoor 1950
Dat is Sommerdag un op`n Sünndagnohm`ndag. Dor sidd de Buur Jochen Pätow mit sien Froo op de Bank vör de Döör un snackt öber dit un dat. Se harrn noch een von de ooln Buurhüüs`, de mit Stroh deckt weern un wo de Storch sien Nest op boot harr.
Dor seggt de Fro to ehrn Mann ,,Kiek mol Vadder, wi hebbt keen Kinner.
Wenn ick dor den`n Adebar so op sien Nest stohn seh, wie he sien Lütten fuddern deit, denn mutt ick mie ümmer seggen, wie arm wi doch gegen em sünd. He un sien Storchollsch hebbt doch wenigstens Göörn, wo se för sorgen köönt; ober wat hebbt wi ?``
,,Jo, uns`gode Buurstell hebbt wi, un ok sünst uns` godes Utkoom`n, ober wieder ok nicks. För ween hebbt wi de lang`n Johrn arbeit`un dat Geld un dat Linntüüch in de Kuffers tosoomspoort?``
Harrn wi nu een`n Söhn oder`n Dochder, oder ok Beides, denn wüssen wi doch, wenn wi mol de Ogen tomookt, för ween wi arbeit hebbt. So ober geiht dat noher alles in frömm`n Hänn. Dorüm is dat mien Haddenswunsch all ümmer west, dat wi doch Kinner harrn``.
Vadder Päton weer bie dit Snacken von sien Olsch de Piep utgohn. He kratz sick mit de Piepenspitz achdert Ohr un meen, „Je Mudder, den`n Adebar hebbt wi hier jo op unsen Huus`, du harrst em jo mol Bescheed seggen kunnt, dat he uns mol son lütt Popp bröcht harr, mientwegen ok`n halfdutz“ .
„Vadder, du dröhnst all wedder“, seggt sien Froo, „ober, soveel ick di kenn` doh, denkst du grod so as ick. Ober uns` Herrgott hett dat woll so för uns bestimmt, dat dit so sien sall. Nu sünd wi jo ok all öber de Johrn wegg, un an Kinnerkriegen is nich mehr to denken``.
„Jo“, seggt Jochen, „dor hest du Recht` dat is nu mol nich anners, wi möt uns dor eben in fin`n“. „Dat möt wi, seggt se, „leider Gotts! Ober nu lot uns rinngohn un Obenbrot eeten, Vadder“. Dormit güng`n se in`t Hus.
Nu wör dit in`n Sommer no`n Krieg as de beiden so tosoom`n snackt harrn. Von`n Osten heer weern de Flüchtlinge koom`n un eenige Familien weern in dat Dörp besidden bleben, wo Vadder Pätow wohn`n deh. Bie een von de Inwahners weern Froo mit twee lütte Kinner ünnnerbröcht. Ehr Mann weer in Rußland fulln, un se weer dodskrank mit ehr Kinner in`t Dörp ankoom`n. Harr gliek to Bedd müßt un weer eenige Doog später all dodbleeben.
Nu stün`n de beiden lütten Waisenkinner, de eers dree un veer Johr ollt weern, alleen, un weern eersmol bie den`n Dörpsschuldten ünnerbröcht. Dor de Schuldt ober sülbst Kinner noog harr, wull he tosehn, dat se bie anner Lüd Opnohm fin`n dehn.
Dor mokt Vadder Pätow sick eens Doogs op`n Weg un geiht no`n Schuldten un snackt mit em. Wie dat weer, he wull de beiden Kinner, lütt Jung un Deern, bie sick opnehm`n, ganz umsünst un för ümmer, un as sien eegen. Blot bit Wiehnachten süll de Schuldt se noch beholln, denn wull he se to sick hooln.
De Schuldt un ok de Paster, no den`n Jochen gliek dorop henngung, weern von Hadden geern inverstohn; ken`n se doch Pätow un sein Froo as goode Lüd un grote Kinnerfrünn. Blot een Deel bedung Vadder Pätow sick ut: se sulln doröber swiegen, dat sien Froo dat nich to weeten kreeg, he wull ehr dormit öberraschen.
As nu Wiehnachten kümmt, kümmt Vadder Pätow eens Doogs mit`n Dannboom ansleept un stellt em op de Husdeel dool. „Nanu“, seggt sein Froo, „wat sall denn dat“,--„Morgen is doch Heiligobend, Mudder“, seggt he, „dor möt wi doch`n. Dannboom hebben“.
„Ick gleuw, du büst nich klook“, seggt se, „hebbt de ganzen Johrn keen`n Dannboom hadd“.
,,Grod deshalf``, seggt Jochen, ,,wölt wi nu ok mol een`n hebben``. ,,Mientwegen``, antwort se, ober lot Di nich von de Lüüd utlachen. Jo, wenn wi Kinner harrn, denn weer dat wat anners``.
,,Lot dat Quesen man no, Mudder``, seggt nu Jochen, ,,denn mokt wi em mol för uns. Lot de Lüüd man lachen, dat sall mi wenig kümmern``. ,,Jo, lot Du di ober alleen utlachen``, seggt se. ,,Dat do ick ok``, antwort he un lett sick nich steurn, mok`t Footbredd ünner den`n Boom, hangt dor Lametta un annern Smuck un Zuckerkringel rinn, wat he sick von`n Koopmann besort hett, stickt dor Lichter an, un hangt dor sogar `n lütt Popp un`n Hampelmann rinn.
,,Du büst jo woll totol narrsch worr`n, seggt sein Froo, as se dit süht. ,,De Popp is för Di, Mudder``, seggt Jochen, „Du hest Di jo all ümmer so`n lütt Göör wünscht. De Adebar hett ober för Di keen anner fin`n kunnt. Mi den`n Hampelmann speel ick denn`n beten“. „Ick segg jo“, gifft se em to Antwort, „Du büst op Dien olln Doog noch Narrsch worrn. Doh wat Du wullt, mie lot ober tofreeden mit Dien Hansbunkentöög. Ick will mi nich utlachen loten“. Domit lett se em tofreeden.
An annern Dag, as dat nu Heiligobend is un schummerig ward, seggt Vadder Pätow, „so Mudder, nu mutt ick noch mol eben in`t Dörp, koom ober gliek wedder torüch, steek Du in de Tied de Lichder an, de an`n Boom sünd. Ick will doch mol sehn, wie sick dat von buten moken deit. Hebbt jo sünst nie`n Boom hadd, weet jo gornich wie dat utsüht“. „Jo, mok man dat Du weggkümmst“, seggt se, „ick will dat woll moken, sünst büst Du jo doch nich tofreeden, Du narrsche Kerl“.
Na, Jochen geiht aff un hoolt sick von den`n Dörpschuldt de beiden Kinner. Nimmt se rechts un links an de Hand un geiht mit jem no sien`n Huus` henn. De Lichter an den`n Dannboom bren`n all, dat seeg he all von wieden.
As he mit de beiden Kinner an de Hand in de Stuuv kümmt, geiht he op sein Froo to un seggt, „Mudder, Du hest Di jo all ümmer wünscht, dat wi een Kind hebben wulln. Nich de Adebar, ober dat Christkind hett Dien`n Wunsch nu endlich erfüllt. Hier schickt et Di gliek twee Kinner, lütt Jung un Deern, de et uns as uns` eegen schenken deit. Ick denk, Mudder, Du büst dormit inverstohn. Wat meenst Du, wölt wi dit Christgeschenk annehm`n?“
Dor füll Mudder Pätow ehrn goden Mann üm`n Hals, de Troon`n stün`n ehr dorbie in de Ogen, „jo Vadder“, sluckz se, „dat wölt wi, denn hebbt wi doch endlich`n Söhn un`n Dochter. Un ji beiden Lütten“, seed se, un drück de Kinner an ehr Hadd, „söölt dat bie Jug Vadder un Mudder god hebben“, „Dat weet Gott!“ seed Vadder Pätow.
Friedrich Schnoor
Hamburg 1950
No eene wohre Begebenheit to de Tied (1911) in Meckl`nborg
Dat weer Winter. All in`n November harr de Küll insett, un tein un twölf Grod weer keen Seltenheit. Wer Keller un Schün vull hett un sick in Mantel un Pelz smieten kann, för den`n is de strengst Winter een lustige Unnerbrekung un Afwesselung. Öwer nix in`n Liew un up`n Liew to hebben, för so eenen is`n strengen Winter gefährlich. An eenen Obend weer weern besonners grusig Weeder. De Storm bruste öwer de kahlen Feller, brök Böm üm, deckte Däker af un dreew den`n Snee to grote Schanzen tosom`n. Mit Grugen un Bangen horkten de Minschen na dat Unweder, un mennig fromme Minschenhard bedte still för sien Mitminschen, de sick düsse Nacht villicht up de Landstrot befinn`n künnen..
Un würklich befunn sick een Minsch in harde Bedrängnis. Dat weern Bärenführer. He harr de Landstroot verfehlt un irrte nu mit sien`n Bärn in Snee ümher. „Ach Gott,“ süfzte he, „wo sall`t warrn, wenn ick hier ümkom! Froo un söben Kinner hängen an mi in fernen Lann`.“ He nöhm de letzt Kraft tosam un stampte wieder. Dor sehg he een Licht schimmern, un een heites Dankgebet steeg ut sien Harden to Gott up.
He geiht up dat Licht to. Een einsom Wirtshus midden in`n Wald is`t. He binnt sien`n Bärn buten an un kloppt an de Dör. De Wirtslüd hürn dörch den`n Storm dat luude Kloppen un sünd verwunnert, wer dor sien kann. Bald sitt de halwverklamte Mann achter`n warm Aben un stärkt sick an`n heite Melksupp, de de Fru em rasch kakt hett. Ok de Bär kriggt `ne Stärkung un ward up`n Swienskaben bröcht, de grad leddig is, wiel dat Swien den`n Dag slacht is. Noch lang`n sitten de Wirtslüd up un laten sick vun den`n Gast wat vertelln. Dat is binoh Mirrnacht as se all` to Bett goht.
Se hebben ober öwer woll kuum twee Stunn legen, as se dörch een gräßlich Geschrei stürt worden. „Wat weer dat?“ frögt den`n Wirt sien Froo, de för Schreck in de Höcht fohrt is. Dor sleit wedder een gruglich minschlich Ton an ehr Ohr. Flink jumpt se ut`t Bett, trecken sick notdürfdig an, stecken een Latern an un begeben sick na den`n Bärnführer sien Logis, de ehr all mit`n verstürt Gesicht entgegen kümmt.
Alle Dree goht nu dörch Storm un Snee na`n Stall, vun woher dat Geschree kamen is. Öwer wat för een gruglichen Anblick hebben se hier!---
De Döör vun den`n Swienstall stünn open, un in`n Stall sehgen se den`n Bärn mit willn Blick un wiet upgesparrten Rachen. De ganze Kopp weer öwer un öwer vull Blaut. Vör em legen twee terreten Minschen. Vull Schreck un Grugen bekeken de Wirtslüd un de Bärenführer dit grusige Bild.
Se bröchen den`n Bärn nu in`n annern Stall, un de Wirt kreg ilig sien Perd vörn Sleeden un jög dörch Nacht un Nebel na de negste Stadt, üm dat Gericht vun de gräßliche Sak in Kenntnis to setten. Mit Dagsanbruch weern denn ok de Gerichtsherrn an Urt un Stell.- Na genaue Besichtigung stellt dat Gericht fast, dat de twee Verunglückten gefährliche Deiw un Mörder weern, de all veele Johrn de Gegend unseker makt harrn.
Grote Prämien harr de Staat all up ehr Fastnahm utbaden, doch keenen weer dat gefährlich Wark gelungen. Een unvernünftig Tier harr nu dat Richteramt öwernahmen. De Röwers harrn wüßt, dat de Wirt `n fett Swien up`n Kaben liggen harr, un harrn disse Nacht, wo man keenen Hund rutjogen müch, dorto utsehn, ehrn Row in`d Wark to setten. In de Meinung, dat Swien weer dor noch in, harrn se den`n Kaben betreden un dat Swien ruthalen wullt.
Gott`s Gericht harr ehr hier dropen. De arm Besitter vun den`n Bärn kreg de utsette Belohnung. As Dank för dat Nachtquartier un de Hülp geew de Bärnführer de Wirtslüd een Deel un em un sien Familie weer ok up lange Tied hulpen.
Gadebusch 1911
Wat son Doktors un Apothekers nich all er-
lewen köönt, dor ist dat En´n von weg, is
mennigmol kuum to gleuwen, un is doch in
Würklichkeit passiert. Eens Doogs steiht de
Proviser von de „Ratsapothek“ achder sien`n
Lodendisch, as son ooln Dagleuhner von'n
Lan`n in de Döhr rinkümmt un seggt: „God`n
Dag, Herr Apptheker, ick bün Hinnerk Struuk
un koom von mien'n Kassendokter, de hett
mi son lütten Schien gewen, den`n süll ick hier
afgewen, dor kreeg ick een Ploster för gegen
Reißmatismus. Dat weer`n ganz nee's Ploster,
seed he; un wör wull helpen. Ick heff dat näm-
lich all siet'n veerteindoogstied so dull in de
Schullern, dat ick mi kuum reugen kann. Be-
sonners Nachs, wenn ick in´n Bedd Iieg un
warm warr, weet ick för Trecken un Weih-
doog nich wohenn und kann för Pien nich
slopen.“
„Denn geben Sie Ihr Rezept mal her", seggt
de.Apotheker, he leest dat un seggt, „das Pfla-
ster muß ich erst anfertigen; in einer Stunde
können Sie es abholen, oder wollen Sie darauf
warten? Dann nehmen Sie solange Platz
„O, jonich, dat Teuben duuert mi to lang'n,
denn koom ick leewer wedder. Denn will ick
man eers dat besorgen, wat mien Froo un
Dochter mi opdrogen hebbt. Ick sall nämlich
von`n Koopmann Zucker, Mehl un Kaffee mit-
bring'n, un för mien Dochder noch exdro son
Ort Pomood, wat se sick in de Hoor smeern
will, un för mi will ick noch Tobak un`n Bud-
del Snaps hooln. Se möten weten, Herr App-
theker, datt bi uns in'n Dörp keen ornlichen
Snaps to kriegen is, dat is dat reinste Woder.
Dorüm heff ick mi ok seggt: Hinnerk, du
büst nich so dumm, un smitts unsern Kreuger
in'n Dörp dien Geld in'n Hals, lot em sien`n
Fusel man alleen supen. Heff ick nich Rech, Herr
Apptheker?“
„Aber gewiß, kommen Sie also in einer
Stunde wieder vor“, antwor em de Proviser.
„Je, wat kost denn dat Ploster, ick kann jo
glieck betoo`ln“, seggt Hinnerk. „Es kostet
nichts, das zahlt die Kasse." „Denn is´t god,
denn hoo1 ick mi dat Ploster noher af“, seggt
he un geiht af.
De Proviser mokt dat Ploster fardig un
leggt dat, dor he in sien.Labaratorium noch
wat to dohn hett, op den`n Ladendisch so henn,
dat de Dagleuhner, wenn he wedderkummt,
dat gliek fin'n kunn. As dat`n Stunnstied her
is, kummt Hinnerk denn ok wedder, un as he
keen`n in´n Loden süht, röppt he,
„Herr Apptheker ick bün dat! Is mien Ploster all far-
rig?“- „Jawohl”, röppt de Proviser ut sien
Labaratorium, „es liegt auf der Toonbank, neh-
men Sie sich es bitte weg.“ „Is good“, röppt
Hinnerk,“ ,,Ick heff et all fun`n. Adschüß, Herr
Apptheker!,“ un dormit schüfft he af.
He is eben weg, dor kummt soon ool Mudder
in de Apothek rin un will sick Druppen gegen
Mogenpien hooln. De Apotheker gifft se ehr,
un as se betooln deit, süht he, dat de Gummi-
töller, wo man dat Geld opleggt, op'n Loden-
disch fehln deit. „Nanu“, seggt he, ,;wo ist
denn der Gummiteller geb1ieben? Aber, was
ist denn das!- Das Pflaster für den Mann
liegt ja noch hier und der Teller ist weg! Hat
der Schafskopf wahrhaftig den Bricken für das
Pflaster angesehen. Nun er wird ihn schon
früh genug wiederbringen.“ Ober Hinnerk
Struuk keum nich.
End1ich, dree Wochen weern dor woll öber
hergohn, dor keum he an., un wull sick wedder
op`n Dokterrezept son Ploster,as he dat
letzte Mol kregen harr, hooln. „Aber mein guter
Mann“, seggt de Proviser, „Das Pflaster, das
Sie voriges Mal abholen wollten, liegt ja noch
hier.“ „Ne, dat heff ick mitnohm`n Herr Apptheker“
Seggt Hinnerk.
„Aber, das hat doch unmög1ich geholfen!"
röppt de Proviser „Ober fein, segg ick Ihn'n,
feín hett dat hu1pen! Mien Froo hett mi dat
gliek opn Puckel leggt. Dor sick dat so nich
|holln wull, hett se, dat mit'n Bindfoden fast-
bun`n, un twee Doog später weern mien Weh-
doog weg. Denn hett mien Froo, dor se,soveel
Buukpien harr, sick dat op`n Liew leggt, un
ehr hett dat ok.gliek hulpen. Un nu harr ick
de letzten Doog soveel Rieten in'n Kopp, un
sehn Se, Herr Aptheker", un Hinnerk nimmt
sien Mütz af un wiest se em, „nu hett mien
Froo mi dit Ploster in de Mütz neiht, un ick
mark all, dat dat Trecken .in`n Kopp nolett.
Son goodes P1oster hebbt wie noch nich hadd,
un dorüm, HerrAptheker, gewen Se mi man
op dat Rezept von den`n Dokter wedder son
Ploster mit.“
Een Stückschen ut de oole gode Tíed
De oole Kromer Hinnerk Krohn horr de dum-
merhaftige Angewohnheit, dat he bi jeden
Snack seggen deh: „Tsche, dat's all verschie-
den, all verschiedenl" Ob dat dor nu hennpaß
oder nich, dor dach he nich öber no. Na, eens
morgens stünn he achter sien Tonbank un
kumpelmentier jüst son Windbütel von Reisen-
den ut de Lodendöhr, He reep em noch no:
„Dat`s all verschieden; De een lett sick wat
ansnacken, un de anner nich, dat's all verschie-
den! lck keup, wenn ick will, un nich, wenn
Se willn, dat's all verschiedenl"
ln düssen Ogenblick tred`n Froo mit son gro-
ten Bummelkorf in de Döhr rin un keek sick
son beten scho un ängslich in'n Loden üm.
„Sieh dor, Morgen, Morgen! - Na, wat sall't
sien, lüttje Froo", se Krohn, „Och ', ick wull
geern, - hefft Se woll - ick harr gern dree
Pund gode Kaffeebohn'nl“ „Jowoll, jowoll, wo
düür sull de Bohn'n woll sien? - Dat's all
verschieden, twee Mark, tweeföftig un dree
Mark, dat's all verschieden!" „Och", see de
Froo, „ick drinck geern 'n Taß goden Kaffee,
geben Se mi man den'n besten.” - „Jowoll,
jowoll, dat's all verschieden! - De een nimmt
geern'n beten billig, un de anner nimmt vun
den'n besten, dat's all verschiedenl"
Dormit kreeg he de Kaffeebohn'n in de Tüt, sett se
op de Wogschool, un mit son'n Zislaweng gifft
he de School, wo de Bohn'n opstunn'n noch son
lütten Gnuck, dat se op de Tonbank stöten
deh un dat so utsehn deh, as wenn he wunner
wat fôrn reelles Gewicht geben harr. Mit son
smeerigen Grientje langt he dann de Froo
de Tüt röber. „Och", meente de Froo, „de Tüt
köön'n Se spoorn, ick heff hier in'n Korf 'ne
Kruk, dor kann ick den'n Kaffee rinschütten."
„Dat's all verschieden", seggt Krohn, „de mei-
sten Lüüd nehmt em in de Tüt, un Se nehm'n
em leeber in de Kruk, dat's all verschiedenl"
„Jo", see de Froo, un meuk sick ünn vör de
Tonbank bi ehr'n Korf to schaffen, „wat ick
noch frogen wull, kann ick de Kruk hier woll
noch stohn loten? - lck wull noch eben mol
no de Apthek, un hool se, wenn ick torüch
koom, ab, un betool denn ok gliek." „Ober
geern, geern", see Krohn ganz fründlich, „dat's
all verschieden! - De een nimmt dat forts mit,
un de anner lett dat noch'n beten stohn, dat's
all verschiedenl Setten Se de Kruk dor man in
de Eck op'n Bort henn." Dormit schüfft de
Oolsch mit ehrn Korf aff.
De Dag geiht henn,un as Krohn obends.den'n
Loden dicht moken will, dor süht he de Kruk
noch op'n Bort stohn.
He will den'n Kaffee wedder in'n Sack trüch-
schütten, dor ward he gewohr, de Kruk hett
keen'n Bodden, de Kaffee is slankweg in die
Froo ehrn Bummelkorf fulln, „Son verfluchte
Bedregersch!“ flucht de Ool, „ne, ne, ne, wo
kann't angohn, dat's doch all verschieden!
Wecke Kruken hebbt'n Bodden un wecke nich !"
Schoolmeister Ehlers harr sien Nohm'n-
doogsschool achder sick steek sien Piep
in'n Brand, neuhm síen'n Handstock un
güng los. He wull n beten dörcht Dörp un
op Nohberschaft gohn. As he hier un dor
mol inkeken un klöhnt harr un an de grot
Koppel vörbiekeum, de mit`n hogen dich-
ten Tuun von Buschwark affspart weer, dor
heur he achder de Büsch wat snacken.
„Na", dach he, „dat kümmt di doch bie-
noh so vör, as wenn dor week von dien
Schooljungs an't Swaddronieren sünd. Wist
doch mol toheurn, wat de Bengels dor vör-
hebbt“.
„Jawo1l“, seggt he to sick, „de Stimm`n
no sünd dat Korl Prehn, Krischon Harms un
Hinnerk Delfs. Dor is grod dat richdige
Kleeblatt tosoom`n! - De dummsten un
fuulsten Bengels, de ick in de School heff.
Snackt se von mie? -- Richdig, se hebbt
mie bie de Bücks. Süh, hier is son lütt Lock
in'n Tuun, dor kann ick dörchkieken.
Wohrrafdig, dor sidd se all Dree! -- Na,
will'n mol toheurn, wat de Slüngels sick
vertellt".
„Kiek mol her ", seed Korl Prehn, ach-
dern Knick to sien Mackers, un wiest jemm
dree dicke Zigarrn, „de heff ick den'n
Koopmann ut de Kist klaut, as he grod no
achdern müß, üm wat to hooln. Wölt se
man gliek mol probiern, mit Damp lett sick
dat beder klöhn'n" Jeden von sien Frünn
geef he 'n Zigarr, hooln Schachtel Riet-
stícken ut de Tasch, un gliek dorop seeten
se dor un smeuken, dat et man so dampen
deh.
„Minsch", seed Krischon Harms, „de
smeekt mie beder as de Oors vull, den'n ick
hüt morgen in de School von Ehlers kregen
heff, weíl ick Line Meews in de Hoor reten
harr, dat de dumme Zilla an to' jauln füng.
Lot mie man eers ut de School sien, denn
sall de Oop wat beleben. Ankieken un
gröten doh ick em denn öberhaupt nich
mehr, un Oltjohrsobend smiet ick em de
Schieben in".
..Uns' Schoolmeister is'n ganzen Schuul-
schen, meen nu Hinnerk Delfs, „dorför
klau ick em ok ümmer sien Appeln un
Beern, de he in'n Goorn hett. He hett mie
noch nich eenmool dorbie tofoten kregen,
dorto is de Kerl veel to dösig". -
„Teuf man", denkt Ehlers bie sick, ,,Jug
will ick kriegen, koomt mie man Morgen no
de School, dor spreekt wi uns wedder".-
Annern Morgen seeten se wedder all in
de Klass'. Ehlers stünn achder sien'n Pult
un meek'n bannig ernst Gesich, dat de
Jungs sick gliek seeden, „hüt hett he
keen'n Goden, wenn de School blot eers
wedder ut weer".
Opnmol reep de Lehrer: „Prehn, Harms,
Delfs, nach vorne kommenl". Nanu', dachen
de Dree, „wat will he denn von uns, wi
hebbt doch gornicks dohn“.
„Sagt mal, Ihr großen Lümmel. seed Eh-
lers, „wo hattet Ihr die Zigarren her, die Ihr
gestern auf der Koppel geraucht habt?-
un greep no sien'n dicken Reetstock, den`n
he op sien Pult all proot liggen harr.
„Wir haben nicht geraucht", seeden de
Jungs un keeken em frech in't Gesich.
„Nein, Ihr seid unschuldig wie immer, Ihr
Rowdiesl Du, Karl ' Prehn; stiehlst beim
Kaufmann Zigarren! Das will ich Dir abge-
wöhnen, Du Spitzbube! - Bück Dich! Tie-
fer, die Fingerspitzen auf den Fußboden!“
Un swabb, swabb, swabb! baller Ehlers
den'n Sleef so'n söß vör de Bücks, dat et
man so huul un brumm.
„So, un Du, Krischon Harms", seed he
denn, as Korl sien Fell vull weg harr, „Du
willst, wenn Du aus der Schule bist, den
Affen, wie Du Deínen Lehrer nennst, nicht
mehr grüßen und wills't ihm die Fenster ein-
werfen! Runter mit Dir, tiefer!“ un wedder
huul de Stock dörch de Luft un up Kríschon
sien Achderdeel.
„So", seed he, „nun kommt Nummer drei.
Du, Hinnerk Delfs, warst also der Dieb,
der mir immer aus meinem Garten die
Äpfel und Bírnen gemaust hat, un hältst
mich obendrein für dösig!" - Un hest du
nich sehn, kreeg Hinnerk ok sien Loog.
„Damit Ihr diese Lektion aber nicht ver-
geßt, will ich Euch Drei noch einen Extra-
denkzettel geben“, un klatsch sleug he jeden
noch'n poor an`t Muul, dat et man so knall.
Nun macht, daß Ihr auf Eure Plâtze
kommt", seed he, un stell den'n Stock in'n
Schrank, „und macht solche Bubenstreiche
nicht wieder". '
De dree Jungs huuln för dull un sleken
sick no ehr Bank henn. Feuhln sick ober
ümmer ümschichtig no ehr Achderdeel un
no ehre Ohrn henn, de beid' gliek dull bren'n
dehn.
As de School ut weer, dröpen de dree
Bambusen sick wedder op de Koppel ach-
der de Knícken, weern ganz liesen an't
Snacken un harm dat bannig iebrig.
„Ick `weet' nich, seed Krischan Harms,
wo de Schoolmeister dat von to weeten
kregen hett dat mutt doch eener utklaffert
hebben.” ,.Ober soveel steiht fast“, meen
Hinnerk Delfs, „dörch sall he dor nich mit.
He hett mie soweck för'n Achdersten
brennt dat ick kuum sidden kann". „Uns
ok", seeden de beiden Annern. „Un denn
uns ok noch an't Muul to haun, dat is jo
gemein”, seed Korl Prehn, „mi brennt noch
de Kopp ". „Jo, uns ok", seeden sien Mak-
kers. „Mie summ'n ornlich de Ohrn, as he
mie een`n rannballert harr", seed Korl wed-
der, „dat wör em düür to stohn koom`n,
wenn he mie dat Geheur kaputt slohn
harr.“
„Weet jü wat", seed Krischan Harms, „ick
heff`n Idee! Wie dree goht no Hus, un wenn
Vadder un Mudder uns wat frogen doht,
hebbt wí uns, as wenn wí nich heurn köönt.
geeft keen Antwort, ganz gliek wat se uns
seggen doht. Wi doht, as wenn wi doof
sünd. De Schoolmeister ward scheun kie-
ken, wenn he heurn deit, dat' he uns dat
Geheur tonicht sloon hett. Den'n Kerl
steekt se in un denn` mutt he noch'n barg
Stroof betooln. Dat schod em gornicks“.
As de dree Jungs obends an't Hus koomt,
frogt ehr Vadders, wo se sick solang'n
rümmdreben harn; kregen ober keen Ant-
wort, wat se ok frogen un seggen dehn.
„Mein Gott", seeden de Ooln, „sulln de
Jungs nich heurn köön'n“. - Nu harrn se
alle von de annern Schoolkinner toheurn
kregen, dat de Dree schändlich Togels kre-
gen harrn, un dat de Lehrer jem ok week
an't Muul sloon harr-. „De Bengels köönt
nich heurn, dat steiht fast", seeden se, „dat
wölt wi den'n Schoolmeister aflehrn, uns
Jungs to Krüppels to sloon, dat sall em
düür to stohn koom'n".
De dree Vadders keum`n tosoom'n un
meuken aff, tosoom'n no'n Lehrer sien'n
Huus to gohn un em eersmol to Reed to
stelln. Von dor wulln se forts no de Stadt
no`n Dokter, de de Jungs ünnerseuken sull.
Ehlers kreeg'n bannigen Schreck, as de
Dree bi em Larm slogen harrn un fohr
glieks per Rad no denn Dokter, wo he kort
vör jem ankeum.
He vertell den'n Arzt de Geschich, un
as niege Beseukers an,de Dör kloppen
deden, wies de Dokter em hinner'n Vör-
hang.
"Na", seed de Dokter, „was haben Sie
denn?"
„Je, Herr Dokter", seed Vadder Prehn.
wi Dree wulln uns öber unsen Schoolmei-
ter beklogen. He hett gestern uns` Jungs
so dull an'n Kopp slohn, dat se totol doof
sünd un von den'n Ogenblíck an nicks
heurn köönt, De Kerl mutt jo in't Tucht-
hus, anners is he nicks wert, un betooln
sall he, so langn de
Verlag: BookRix GmbH & Co. KG
Bildmaterialien: Cover bild alte Postkarte Stadtansicht Lauenburg/Elbe die übrigen Bilder sind aus dem Fundus meines Vaters
Lektorat: Freddy (Friedrich-Karl) Schnoor
Tag der Veröffentlichung: 08.11.2015
ISBN: 978-3-7396-2232-3
Alle Rechte vorbehalten
Widmung:
Ich widme dieses Buch allen Plattdeutschen die unsere alte schöne Sprache ehren und hochhalten.
Bedanken möchte ich vor allem bei meiner Frau Ingrid, für ihre Geduld mit
mir, es dauerte lange alles zu sichten und zu bearbeiten.
Ein großes Dankeschön auch an Frau Marlou Lessing, die mir den Start durch die Veröffentlichung und wunderbare Bearbeitung vieler Stücke auf den Seiten von plattpartu.de erleichtert hat.
Alle Bücher habe ich unserem Enkel Sören gewidmet, auch wenn er (noch?) kein Platt spricht.